A-Infos (tr) meydan: Anarşizm Nedir? (23): Komünist Olmayan Anarşistler - Alexander Berkman

Yaşamı boyunca anarşizm için mücadele eden devrimci anarşist Alexander Berkman 
tarafından 1928'de yazılan, daha önce farklı dillerde "Anarşizm Nedir?, 
Anarşizmin ABC'si, Anarşist Komünizm Nedir?" isimleriyle yayınlanmış ve bugüne 
dek Türkçe çevirisi yapılmamış olan kitabın 23. bölümünü sizlerle paylaşıyoruz. 
Paylaşılmış bütün bölümlere BURADAN ulaşabilirsiniz. ---- Devam etmeden önce kısa 
bir açıklama yapmama izin ver. Bunu komünist olmayan anarşistlere borçluyum. ---- 
Çünkü tüm anarşistlerin komünist olmadığını bilmelisin: Hepsi komünizmin -ortak 
mülkiyet ve ihtiyaca göre paylaşım- en iyi ve en adil ekonomik düzenleme 
olacağına inanmıyor.
Size ilk önce anarşist komünizmi açıkladım çünkü benim tahminime göre o, toplumun 
en arzu edilen ve işlevsel biçimi. Anarşist komünistler yalnızca komünist 
koşullar altında anarşizmin başarılı olabileceğini ve ayrım gözetmeksizin herkese 
eşit özgürlük, adalet ve refahın sağlanabileceğini savunuyorlar.

Ama komünizme inanmayan anarşistler var. Genel olarak bireyciler ve karşılıkçılar 
olarak sınıflandırılabilirler.

Bütün anarşistler şu temel üzerinde hemfikirdir: Devlet adaletsizlik ve baskı 
anlamına gelir. İstilacı, köleleştiricidir ve insanın gelişmesine, büyümesine en 
büyük engeldir. Hepsi, özgürlüğün ancak herhangi bir zorunluluğun olmadığı bir 
toplumda var olabileceğine inanıyor. Bu nedenle tüm anarşistler, devleti ortadan 
kaldırma temel ilkesi konusunda hemfikirler.

Çoğunlukla aşağıdaki noktalarda fikir ayrılığına düşerler:

Birincisi: Anarşinin ortaya çıkacağı koşullar. Anarşist komünistler yalnızca 
toplumsal bir devrimin devleti kaldırıp anarşiyi kurabileceğini söylerken bireyci 
anarşistler ve karşılıkçılar devrime inanmazlar. Mevcut toplumun giderek 
devletten çıkıp devlet dışı bir duruma dönüşeceğini düşünürler.

İkincisi: Bireyci anarşistler ve karşılıkçılar, özel mülkiyet kurumunu 
adaletsizliğin ve eşitsizliğin, yoksulluğun ve sefaletin ana kaynaklarından biri 
olarak gören anarşist komünistlere karşı oldukları gibi bireysel mülkiyete 
inanırlar. Bireyciler ve karşılıkçılar, özgürlüğün "herkesin emeğinin ürününü 
alma hakkı" anlamına geldiğini savunuyorlar; bu tabi ki doğru. Özgürlük bunun 
karşılığıdır. Ancak soru kişinin ürününde hakkı olup olmadığı değil bireysel ürün 
diye bir şeyin olup olmadığıdır. Önceki bölümlerde modern endüstride böyle bir 
şeyin olmadığına işaret etmiştim: Emek ve emeğin tüm ürünleri toplumsaldır. Bu 
nedenle bireyin ürünü üzerindeki hakkıyla ilgili argümanın pratik bir değeri yoktur.

Kâr sistemi kullanılmadıkça ürün veya meta değiş tokuşunun bireysel veya özel 
olamayacağını da gösterdim. Bir metanın değeri uygunca belirlenemediğinden, 
hiçbir değiş tokuş adil değildir. Bu gerçek bence toplumsal mülkiyete ve ortak 
kullanıma götürür; yani en uygulanabilir ve adil ekonomik sistem olarak komünizme 
götürür.

Ancak belirtildiği gibi, bireyci anarşistler ve karşılıkçılar bu noktada anarşist 
komünistlerle aynı fikirde değiller. Ekonomik eşitsizliğin kaynağının tekel 
olduğunu iddia ediyorlar ve tekelin, devletin ortadan kaldırılmasıyla ortadan 
kalkacağını savunuyorlar. Çünkü tekel, devlet tarafından verilen ve korunan bir 
ayrıcalıktır. Serbest rekabetin, tekeli ve onun kötülüklerini ortadan 
kaldıracağını iddia ediyorlar.

Stirner ve Tucker'ın takipçileri olan bireyci anarşistler ve direniş göstermemeye 
inanan Tolstoycu anarşistler, anarşizmde ekonomik yaşam hakkında çok net bir 
plana sahip değiller. Karşılıkçılar ise bir yeni ekonomik sistem önerirler. 
Öğretmenleri Fransız filozof Proudhon'un doğrultusunda, karşılıklı bankacılığın 
ve faizsiz kredinin, devlet dışı bir toplum için en iyi ekonomik sistem olacağına 
inanıyorlar. Teorilerine göre herkese faizsiz ve ücretsiz kredi imkanı sunulması, 
gelirleri eşitleme ve kârı en aza indirme eğiliminde olacak. Böylece yoksulluğu 
olduğu kadar zenginliği de ortadan kaldıracaktır. Açık pazardaki ücretsiz kredi 
ve özgür rekabet ekonomik eşitlikle sonuçlanırken devletin kaldırılmasının eşit 
özgürlüğü güvence altına alacağını söylüyorlar. Karşılıkçı toplumun ve bireyci 
toplumun toplumsal yaşamı, gönüllü anlaşmanın ve özgür sözleşmenin kutsallığına 
dayanacaktır.

https://meydan1.org/2021/06/03/anarsizm-nedir-23-komunist-olmayan-anarsistler-alexander-berkman/
________________________________________
A - I n f o s Anartistlerce Hazirlanan, anartistlere yonelik,
anartistlerle ilgili cok-dilli haber servisi
Send news reports to A-infos-tr mailing list
A-infos-tr@ainfos.ca
Subscribe/Unsubscribe http://ainfos.ca/mailman/listinfo/a-infos-tr
Archive http://ainfos.ca/tr